Εγκύκλιος 1 [Κυριακή Βαΐων 2019]

Φθάσαμε, ἀδελφοί μου ἀγαπητοί, ἔπειτα ἀπό τόν ἀγῶνα τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, στά πρόθυρα τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Ἑβδομάδος. Ἑτοιμαζόμαστε μέ καθαρή διάνοια[1] νά προσκυνήσουμε τά Ἄχραντα Πάθη, τόν Ζωοποιό Σταυρό καί τήν ἑκούσια Ταφή τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, ἀλλά συγχρόνως νά χαροῦμε μέ τό γεγονός τῆς Ἀναστάσεώς Του.

Αὐτή λοιπόν τήν ἔσχατη ὥρα, ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν Παῦλος, στό σημερινό Ἀποστολικό Ἀνάγνωσμα, μᾶς φανερώνει τόν τρόπο ζωῆς τόν ὁποῖο ὀφείλουμε νά ἀκολουθήσουμε, προκειμένου νά εἴμαστε ἄξιοι προσκυνητές τῶν Ἁγίων Παθῶν καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου. Κι αὐτός ὁ τρόπος δέν εἶναι ἄλλος ἀπό τήν ἀνεκτικότητα, τή μακροθυμία, τή συγχωρητικότητα καί τήν ἐπιείκεια. Ἔτσι, μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι : «Τό ἐπιεικές ὑμῶν γνωσθήτω πᾶσιν ἀνθρώποις».[2]

Τί εἶναι ὅμως ἡ ἐπιείκεια;

Πρῶτον. Θά μπορούσαμε νά τήν χαρακτηρίσουμε ὡς μία ἀρετή. Καί μάλιστα, μποροῦμε νά τήν τοποθετήσουμε μαζί μέ ἄλλες ἀρετές, ὅπως ἡ πραότητα, ἡ μετριοπάθεια, ἡ γλυκύτητα, ἡ εὐγένεια, καθώς καί ἡ θυσία τῶν δικαιωμάτων μας, πράγματα σπάνια γιά τήν ἐποχή μας, οἱ ὁποῖες καί ρυθμίζουν ἁρμονικά τίς σχέσεις τῶν ἀνθρώπων μεταξύ τους καί καθορίζουν τήν πορεία τοῦ καθενός μας πρός τή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.

Ἡ ἐπιείκεια ὅμως εἶναι κάτι πολύ περισσότερο ἀπό μία ἀρετή. Εἶναι ὁ τρόπος τοῦ Θεοῦ.  «Μάθετε ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι πρᾷός εἰμι καί ταπεινός τῇ καρδίᾳ».[3] Πρᾶος καί ταπεινός ὁ Κύριος, «χρηστός καί ἐπιεικής»[4] ὁ Δημιουργός καί Κυβερνήτης Θεός, πολυεύσπλαχνος καί οἰκτίρμων.[5] Δέν εἶναι αὐστηρός καί ἄτεγκτος, ἐκδικητικός καί ἄκαμπτος, ἀλλά ἐπιεικής, γεμᾶτος ἔλεος, ἀγάπη καί εὐσπλαχνία γιά τόν ἄνθρωπο.

Ἔτσι Τόν εἶδαν καί Τόν περιέγραψαν χιλιάδες χρόνια πρίν τόν ἐρχομό Του οἱ Προφῆτες.

Ἔτσι Τόν περιγράφουν οἱ Ἱεροί Εὐαγγελιστές ἐρχόμενο στά Ἱεροσόλυμα πρίν ἀπό τό Πάθος. Καί ἀπευθυνόμενοι πρός τήν Ἱερουσαλήμ, διαβεβαιώνουν ὅτι «ἰδού ὁ βασιλεύς σου ἔρχεταί σοι πραΰς καί ἐπιβεβηκώς ἐπί ὄνον καί πῶλον υἱόν ὑποζυγίου».[6]

Αὐτή ἡ ἐπιείκεια, ἡ ἀγάπη καί ἡ στοργή τοῦ Θεοῦ, πού ἐκδηλώνεται μέ ποικίλους τρόπους πρός τόν ἄνθρωπο, εἶναι ἡ μεγάλη δύναμή Του. Στά δικά μας μάτια μπορεῖ νά φαίνεται ὡς ἀδυναμία, στήν πραγματικότητα ὅμως εἶναι δύναμη πού νικᾶ τήν κακία τοῦ ἀνθρώπου, μετριάζει τόν ἐγωισμό του, θεραπεύει τίς πληγές του καί τόν ἑνώνει μέ τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἡ ἐπιείκεια εἶναι γνώρισμα μεγάλης ψυχῆς, ἀπόδειξη μεγάλης δυνάμεως,[7] καί πηγή ὅλων τῶν ἀγαθῶν,[8] θά τονίσει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος.

Δεύτερον. Ἡ ἐπιείκεια εἶναι δύναμη χωρίς ὅρια καί τέλος. Καμιά δύναμη ἤ βία, ἀγριότητα ἤ δυναστική ἐξουσία δέν μπορεῖ νά τήν καταργήσει. Καί αὐτό, γιατί ἔχει ὡς βάση τήν ἀγάπη, πού πηγάζει ἀπό τή σταυρική θυσία τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Θά ὑπογραμμίσει σχετικά ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος πώς, «ὅτι εἶναι γιά τή φωτιά τό νερό, αὐτό εἶναι γιά τόν θυμό ἡ ἐπιείκεια».[9]

Κι ἐνῶ ἐμεῖς προσπαθοῦμε νά ἐπιβληθοῦμε μέ φωνές καί αὐστηρότητα, μέ ψεύδη καί δολιότητα, οἱ ψυχές τῶν ἀνθρώπων μαλακώνουν, ἀνοίγονται καί ἐμπιστεύονται αὐτόν πού εἶναι ἐπιεικής, αὐτόν πού προσφέρει ζεστασιά καί ἐλπίδα καί βιώνει τόν τρόπο τοῦ Θεοῦ.

Αὐτήν τήν ἐπιείκεια θά τήν ζήσουμε ἰδιαιτέρως τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα. Αὐτήν θά διδαχθοῦμε ἀπό τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ μέ τόν περίφημο λόγο τοῦ Κυρίου : «Πάτερ ἄφες αὐτοῖς, οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι».[10] Αὐτήν τήν ἐπιείκεια θά μᾶς διδάξει ὁ Θεός Πατήρ μέ τή στάση Του ἀπέναντι στούς ἀρχιερεῖς τῆς αἰσχύνης, στούς βασανιστές καί στούς σταυρωτές τοῦ Κυρίου μας, τοῦ μόνου Ἀθώου ἐπί τῆς γῆς.

Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί,

Εἶναι ἡ πρώτη φορά πού, ὡς Ἐπίσκοπος αὐτῆς τῆς εὐλογημένης ἐπαρχίας, ἔχω τήν ἰδιαίτερη χαρά νά ἐπικοινωνῶ μαζί σας, σταλμένος ἀπό τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, εἰς διαδοχήν ἁγίων προκατόχων, ὅπως τοῦ ἀσκητοῦ Ἀντωνίου καί τοῦ ἱεραποστόλου Παύλου. Στόχος μου θά εἶναι πάντοτε νά συμπεριφέρομαι μέ ἐπιείκεια, ἀγάπη καί ταπείνωση, φιλότιμο καί ἐλευθερία. Ἄλλωστε, ἕνας Ἐπίσκοπος δέν εἶναι ἕνας κοσμικός διοικητής ἤ προϊστάμενος μίας κρατικῆς ὑπηρεσίας, ἀλλά πατέρας, φίλος καί ἀδελφός. Ἐπιθυμία μου εἶναι νά διακονήσω τό μυστήριο τῆς σωτηρίας σας, νά σᾶς προσφέρω ἀγάπη καί εἰρήνη, καθώς καί τήν ταπεινή μου διακονία.

Γι’ αὐτό καί θέτω ὅλες τίς πτωχές μου δυνάμεις στή διάθεση τοῦ καθενός. Ἡ καρδιά μου θά εἶναι πάντοτε ἀνοικτή γιά τόν καθένα ξεχωριστά καί ἤδη, ἀπό τήν ἡμέρα τῆς ἐκλογῆς μου, κατέχετε τήν πρώτη θέση στίς ταπεινές μου προσευχές. Δέν ζητῶ τίποτα ἀπό ἐσᾶς, ἀλλά μόνον ἐσᾶς. Παρακαλῶ νά εὔχεστε γιά τόν Ἐπίσκοπό σας, ὥστε νά ποιμαίνει τό εὐλογημένο ποίμνιο πού τοῦ ἔταξε ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ μέ διάκριση, σύνεση, φωτισμό καί κυρίως μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ.

Σᾶς ἀσπάζομαι ὅλους στό ὄνομα τοῦ ἐρχόμενου ἐπί τό ἑκούσιον Πάθος Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί σᾶς εὔχομαι καλή Μεγάλη Ἑβδομάδα καί καλή Ἀνάσταση!

Εὐχέτης πρός τόν Σωτήρα Κύριο.

Ο   Ε Π Ι Σ Κ Ο Π Ο Σ   Σ Α Σ

Ο  ΣΙΣΑΝΙΟΥ  ΚΑΙ  ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ  ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ


[1] Στιχηρά Ἑσπερινοῦ Μεγάλης Δευτέρας

[2] Φιλιπ. 4,5

[3] Ματθ. 11,29

[4] Ψαλμ. 85,5

[5] Ἰακ. 5,11

[6] Ματθ. 21,5

[7] Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, Ὁμιλία ΜΗ’ – Πραξ. 22,17 / 23,5, ΕΠΕ 16β,97

[8] τοῦ ἰδίου, Ὁμιλία εἰς τόν ΡΝΑ’ Ψαλμόν, ΕΠΕ 7,95

[9] τοῦ ἰδίου, Ὁμιλία ΝΗ’ – Εἰς τήν Γένεσιν, κεφ. 5, PG 54,512D

[10] Λουκ. 23,34