Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί,
Μέ αἰσιοδοξία καί, κυρίως, μέ ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοια τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ, ἀντιμετωπίζουμε σήμερα τήν ἀλλαγή τοῦ χρόνου καί τήν προσθήκη μίας μονάδος στήν προσωπική μας ἡλικία καί στήν ἡλικία τοῦ κόσμου. Γι’ αὐτό, μέσα στή λατρεία τῆς Ἐκκλησίας μας πού ἀποτελεῖ τήν πεμπτουσία τῆς πίστεώς μας, ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι εὐχόμαστε καί προσευχόμαστε ὅπως, «ὁ καιρούς καί χρόνους ἐν τῇ ἰδίᾳ ἐξουσίᾳ θέμενος»[1] νά εὐλογήσει μέ τό ἄπειρον ἔλεός Του τήν ἐνιαύσιο αὐτήν περίοδο, ὥστε νά τήν διέλθουμε σέ κλίμα ἠρεμίας, πνευματικότητας, ψυχικῆς καί σωματικῆς ὑγείας.
Κατά τό παρελθόν ἔτος «ἐν θλίψει πολλῇ»[2] ὑπομείναμε, γιά νά χρησιμοποιήσω τόν λόγο τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ἐξαιτίας πολλῶν δυσχερῶν περιστάσεων, καθώς καί ἀπό τή λοιμική ἐπιδημία, πού συνεχίζεται ἀκόμη τόσο στήν πατρίδα μας, ὅσο καί σέ ὁλόκληρο τόν πλανήτη, μέ ἀπρόβλεπτες συνέπειες.
Ὁ χρόνος, ὅμως, γιά τόν Χριστιανό πού πιστεύει, ἀποκτᾶ μία διαφορετική διάσταση. Ἀπό τή στιγμή πού συνοδοιπορεῖ μέ τόν Χριστό, πού ἔχει στή ζωή του ὡς κέντρο τόν Ἅγιο Τριαδικό Θεό, Τόν ἀγαπᾶ πάνω ἀπό ὅλα καί πέρα ἀπό ὅλα καί τηρεῖ τίς ἐντολές Του, τότε μπορεῖ νά κατορθώσει «τά ἀδύνατα παρ’ ἀνθρώποις», μπορεῖ νά ξεπεράσει κάθε δυσκολία, μπορεῖ νά μεγαλουργήσει στήν ἐπίγεια ζωή του καί νά κερδίσει τόν Οὐρανό.
Πῶς, ὅμως, ἀδελφοί μου ἀγαπητοί, θά πορευθοῦμε τόν καινούργιο χρόνο; Ποιά θά εἶναι τά κατάλληλα ἐφόδια, τά ὁποῖα πρέπει νά χρησιμοποιήσουμε μέσα στή θύελλα πού χτυπᾶ τή ζωή μας, ὥστε νά διασώσουμε τό πλοιάριο τῆς ὑπάρξεώς μας καί νά τό ὁδηγήσουμε στό λιμάνι τοῦ Θεοῦ; Ὁ λόγος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου εἶναι ἐπίκαιρος καί διαχρονικός : «Τό λοιπόν ἀδελφοί ἐνδυναμοῦσθε ἐν Κυρίῳ καί ἐν τῷ κράτει τῆς ἰσχύος αὐτοῦ»[3]. Δηλαδή, ἀδελφοί μου, νά ἐνδυναμώνεσθε ἀπό τόν Κύριο καί ἀπό τήν ἰσχυρή δύναμή Του.
Πρῶτον. «Τό λοιπόν ἐνδυναμοῦσθε ἐν Κυρίῳ».
Ὁ Χριστιανός εἶναι ἕνας μαχητής. Μάχεται καθημερινά «πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις»[4]. Ἀνήκει στό στράτευμα τοῦ Χριστοῦ. Αὐτό σημαίνει ὅτι δέν μάχεται μόνος, δέν εἶναι μόνος. Ἔχει σύμμαχο τόν Παντοδύναμο Χριστό καί συναγωνιστές τούς Ἁγίους της πίστεώς μας. Γι’ αὐτό, ὁ πολύπαθος πατέρας τῆς Ἐκκλησίας, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος θά μᾶς συμβουλεύσει καταθέτοντας τή δική του ἐμπειρία σάν μαχητής πού ἦταν : «Μή φοβᾶσθε, στηρίξτε τήν ἐλπίδα σας στόν Κύριο καί ὅλα θά τά ἀνακουφίσει… Ἄς παρατασσόμαστε (στόν πνευματικό πόλεμο) ἔχοντες ὡς μέγα σύμμαχο τόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό»[5]. Ὁ Θεός, γιά τούς πιστούς πού βάλλονται συνεχῶς, εἶναι κραταιός, «ἰσχυρός, ἐξουσιαστής ἄρχων εἰρήνης»[6], εἶναι ἀντιλήπτωρ : «Κύριος τῶν δυνάμεων μεθ᾿ ἡμῶν, ἀντιλήπτωρ ἡμῶν ὁ Θεὸς Ἰακώβ»[7], θά ψάλλει ὁ Προφήτης Δαβίδ.
Ἔχουμε, λοιπόν, τή βεβαιότητα ὅτι «τοῖς ἀγαπῶσι τὸν Θεὸν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν»[8]. Γι’ αὐτό, προχωρᾶμε στή ζωή μας μέ τήν πεποίθηση ὅτι, ἀπό τίς δυσκολίες τίς ὁποῖες ἐπιτρέπει ὁ Θεός, θά ἔρθει ἀποτέλεσμα ἀγαθό.
Θά ἐνισχυθοῦμε στήν πίστη, θά αὐξήσουμε τήν ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοιά Του, θά ἰσχυροποιηθοῦμε περισσότερο, θά προσευχηθοῦμε θερμότερα καί θά ἀγωνισθοῦμε ἐντονότερα, προκειμένου νά ἐπιτύχουμε στήν καλλιέργεια τῶν ἀρετῶν στή ζωή μας, οἱ ὁποῖες θά ἀποτελοῦν γιά τόν καθένα μας μέγα κεφάλαιο καί πολύτιμο συνοδοιπόρο γιά τήν αἰωνιότητα. Θά ἐργασθοῦμε, ἐπίσης, γιά τή δόξα τοῦ Θεοῦ, φέρνοντας τό μήνυμα τῆς πίστεως καί τῆς σωτηρίας στήν κοινωνία καί σέ ὅσους κλονίζονται ἀπό τίς δυσκολίες αὐτῆς τῆς ζωῆς. Ἔτσι κι ἐμεῖς, ὅπως ὁ Χριστός δέν θά διδάξουμε τόσο μέ τόν λόγο μας, ὅσο κυρίως μέ τή ζωή μας.
Δεύτερον. «Τό λοιπόν ἐνδυναμοῦσθε ἐν Κυρίῳ».
Ἡ ἁγιοπνευματική ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας μας ἐδῶ καί δύο χιλιάδες χρόνια, ὅπως αὐτή βιώνεται στή ζωή τῶν φωτεινῶν μορφῶν τῶν Ἁγίων ὅλων τῶν αἰώνων, ἀπομακρύνει ἀπό τή ζωή τῶν πιστῶν τήν κατάσταση τῆς ἀγωνίας, τοῦ φόβου, τῆς ὑπερβολικῆς ἀνησυχίας, ὁποιαδήποτε κι ἄν εἶναι ἡ αἰτία πού τά προκαλεῖ. Ἡ ὑπερβολική στενοχώρια, τό ὑπέρμετρο ἄγχος καί ἡ δαιμονική ἀπόγνωση, πού ἐκτοπίζουν τήν εἰρήνη τοῦ Χριστοῦ ἀπό τήν ψυχή μας, δέν μποροῦν νά σταθοῦν στό ἔδαφος τῆς πίστεως.
Πόσες φορές βρεθήκαμε πρό ἀδιεξόδου καί ὁ Θεός μᾶς ἄνοιξε τή θύρα τοῦ ἐλέους Του;
Πόσες φορές ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ μᾶς ἔσωσε ἀπό δυσκολίες καί περιστάσεις;
Στό σημεῖο αὐτό, εἶναι ἄξια παρατηρήσεως ἡ ἐπίκαιρη συμβουλή τοῦ Ὁσίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου : «Ἐκεῖνος πού ἔβγαλε τόν Πέτρο ἀπό τό δεσμωτήριο, ἐνῶ ἦταν κλεισμένες οἱ θύρες, καί διέσωσε τόν Παῦλο ἀπό τά χέρια τῆς συναγωγῆς τῶν Ἰουδαίων καί γενικά, ὁ ὁποῖος πάντοτε καί παντοῦ βρίσκεται μέ τούς δούλους του καί τούς χαρίζει πάντοτε τήν νίκη καί τούς φυλάει μέ πολλά θαύματα καί δείχνει τό σωτήριό του σέ ὅλες τίς θλίψεις τους καί στεναχώριες, αὐτός θά μᾶς ἐνδυναμώσει καί θά μᾶς διασώσει ἀπό τά κύματα τῶν πειρασμῶν πού μᾶς περικυκλώνουν»[9].
Ἔχουμε, ἔτσι, πηγή δυνάμεως ἀνεξάντλητη. Ζοῦμε κάτω ἀπό τή σκέπη τοῦ Θεοῦ καί μέσα στό πραγματικό Του σῶμα, πού εἶναι ἡ Ἐκκλησία μας. Τρεφόμαστε μέ τό Σῶμα Του καί τό Αἷμα Του, πού εἶναι «τό φάρμακο τῆς ἀθανασίας, τό ἀντίδοτο τοῦ μή ἀποθανεῖν»[10], κατά τόν θεοφόρο Ἅγιο Ἰγνάτιο, Ἐπίσκοπο Ἀντιοχείας. Βρισκόμαστε κάτω ἀπό τό κράτος καί τήν παντοδύναμη σκέπη Του. Γι’ αὐτό σέ κάθε Θεία Λειτουργία, ὁ Διάκονος τοῦ Ἱεροῦ Μυστηρίου ἐκφωνεῖ : «Ὅπως ὑπό τοῦ κράτους σου πάντοτε φυλαττόμενοι, σοί δόξαν ἀναπέμπομεν, τῷ Πατρί καί τῷ Υἱῷ καί τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι, νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων».
Ἀδελφοί μου,
Ὅσοι μένουμε μακρυά ἀπό τόν Χριστό, ξένοι μέ τήν πραγματική μας φύση καί τόν πραγματικό προορισμό μας, παλεύουμε συνεχῶς μέ τόν χρόνο καί τίς περιστάσεις τῆς ζωῆς χωρίς ἔλεος. Μποροῦμε νά ξεπεράσουμε τήν ἀπειλή τους,
ὅταν ἐναποθέσουμε τήν ἐλπίδα καί τήν προσδοκία μας στήν παντοδύναμη χάρη τοῦ Θεοῦ,
ὅταν πάντοτε βλέπουμε μπροστά μας τόν Χριστό, ὅπως οἱ ἅγιοι, μέ καθαρή ψυχή,
ὅταν ἀπευθυνόμαστε πρός Αὐτόν μέ πίστη καί εὐλάβεια ὡς φίλο καί ἀδελφό μοναδικό,
ὅταν ἀκοῦμε μέσα μας τή φωνή Του, ἀφοῦ ἔχουμε καθαρίσει τόν νοῦν ἀπό ἀλλότριους λογισμούς,
ὅταν Τόν πιστεύουμε καί Τόν ἀγαποῦμε ὁλοκάρδια,
ὅταν ἀπελευθερωθοῦμε ἀπό τήν προσκόλλησή μας στά γήινα καί πρόσκαιρα ἀγαθά καί Τόν ἀκολουθοῦμε, σηκώνοντας τόν σταυρό μας ἀγόγγυστα.
Τότε, δέν θά ὑπάρχουν ἀνυπέρβλητες δυσκολίες καί ἀξεπέραστα ἐμπόδια, διότι θά ἰσχύουμε καί θά ἐνδυναμωνόμαστε ἐν Κυρίῳ καί ἐν τῷ κράτει τῆς ἰσχύος αὐτοῦ[11]. Τότε, θά ξεπερνᾶμε τόν χρόνο, ἀνεξάρτητα ἀπό τήν ἡλικία τήν ὁποία διαθέτουμε, θά τόν νικοῦμε μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ. Τότε, σέ κάθε στιγμή τῆς ζωῆς μας θά προβάλλεται ἡ αἰωνιότητα, ὅπως ἀκριβῶς συνέβαινε καί στή ζωή τῶν ἁγίων μας· στή ζωή τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, μέ τή μνήμη τοῦ ὁποίου ἀρχίζει ὁ καινούριος χρόνος, στή ζωή τῶν νεοφανῶν Ἁγίων, στή ζωή τῶν Ἁγίων πού ζοῦν καί σήμερα ἀνάμεσά μας καί μέ τό γνήσιο παράδειγμά τους μᾶς φανερώνουν τήν ἀληθινή ζωή καί τή νίκη ἐπί τοῦ θανάτου.
Θάρρος, λοιπόν ἀδελφοί μου, καί ἐμπιστοσύνη στόν Θεό, ἀδιά λειπτη προσευχή, μετάνοια καί ἐκζήτηση τοῦ θείου ἐλέους, θά εἶναι τά ἐφόδια γιά τή νέα χρονιά.
Σᾶς ἀπευθύνω τήν ἐόρτια αὐτή ἡμέρα τίς πλέον ἐγκάρδιες καί θερμότατες εὐχές μου. Εὐχές στόν Ἱερό Κλῆρο, στίς μοναστικές Ἀδελφότητες, στούς ἄρχοντες τοῦ τόπου μας, στόν καθένα ἀπό ἐσᾶς πού ἀποτελεῖτε τό ποίμνιο τῆς εὐλογημένης αὐτῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας.
Νά ἔχετε ὑγεία ψυχική καί σωματική, ἐκπλήρωση κάθε εὐγενοῦς ἐπιθυμίας σας καί ἔτη πολλά καί δημιουργικά.
Εὐχέτης πρός τόν σαρκί περιτμηθέντα Κύριο Ἰησοῦ Χριστό.
Ο Ε Π Ι Σ Κ Ο Π Ο Σ Σ Α Σ
Ο ΣΙΣΑΝΙΟΥ ΚΑΙ ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
[1] Εὐχή νέου ἐνιαυτοῦ.
[2] Α’ Θεσ. 1,6.
[3] Ἐφεσ. 6,10.
[4] Ἐφεσ. 6,12
[5] Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, Ὁμιλία ΚΒ’ εἰς τήν πρός Ἐφεσίους ἐπιστολήν, ΕΠΕ 21,283 – 299.
[6] Ἠσ. 9,6.
[7] Ψαλμ. 45,8.
[8] Ρωμ. 8,28.
[9] Ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σῦρος, Λόγοι Ἀσκητικοί, Λόγος ΜΕ’ περί τῆς εὐσπλαχνίας τοῦ Θεοῦ, ἔκδ. Συνοδία Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου, Ἱερά Καλύβη «Ἅγιος Σπυρίδων Ἀ’», Νέα Σκήτη Ἅγιον Ὅρος, 2018, σ.239.
[10] Ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος, Ἐπιστολή πρός Ἐφεσίους, ΧΧ, 2, ΕΠΕ 4,90 (Αποστολικοί Πατέρες)
[11] πρβλ. Ἐφεσφ. 6,10.