Σεβαστοί Πατέρες,
Μᾶς ἀξίωσε καί πάλι φέτος ἡ φιλανθρωπία τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ νά εἰσέλθουμε στό Ἱερό Τριώδιο καί νά φθάσουμε στά πρόθυρα τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς.
Ἡ χρονική αὐτή περίοδος δέν εἶναι μία περίοδος κραιπάλης καί μέθης, ἀστειασμῶν καί παιγνίων, ἀσυδοσίας καί ἀσωτίας, χαλαρώσεως καί ἀναπαύ-σεως, ἐφησυχασμοῦ καί ἀκηδίας· δέν εἶναι μία περίοδος βρώσεως καί πόσεως.
Ἀντιθέτως ἔχουμε εἰσέλθει σέ περίοδο αὐξημένου πνευματικοῦ ἀγῶνος, ἐγρηγόρσεως καί νήψεως πνευματικῆς, ἐγκρατείας καί νηστείας, τεταμένης προσοχῆς καί πνευματικοῦ συναγερμοῦ· σέ μία περίοδο λειτουργικῆς ἀναζω-πυρώσεως, ἐπαναπροσδιορισμοῦ τῆς πνευματικῆς μας πορείας καί ἀνακαθορι-σμοῦ τῆς προοπτικῆς μας ὡς τέκνων Θεοῦ.
Σέ μία ἐποχή πού ἡ πολύπαθη καί πολυαγαπημένη μας πατρίδα μαστί-ζεται ἀπό ἐπικίνδυνη ἐπιδημία, ἀπό θανατηφόρες ἀσθένειες, ἀπό συστήματα ἀθεΐας καί ἀσωτίας, ἀπό καθημερινά φαινόμενα ἀπιστίας καί ἀδιαφορίας, ὀφείλουμε ἐμεῖς, οἱ ποιμένες τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ καί ὅσοι ἔχουμε ἀφιερώσει τή ζωή μας στόν Θεό νά ἀφυπνισθοῦμε.
Δέν πρέπει νά ἐφησυχάζουμε ἀσχολούμενοι μέ τά «καθημερινά», ἀλλά νά ἐπαγρυπνοῦμε καί νά δροῦμε ἱεραποστολικά καί ποιμαντικά γιά τή σωτηρία τοῦ ποιμνίου μας πού μᾶς ἐμπιστεύθηκε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς. Δέν ἐπιτρέπε-ται νά ἐγκαταλείπουμε τόν ἀδελφό μας, γιά τόν ὁποῖον «Χριστός ἀπέθανεν καί ἀνέστη», στά νύχια τοῦ ἀντικειμένου ἐχθροῦ καί τῶν ὀργάνων του. Διακονία μας εἶναι ἡ προστασία τοῦ ποιμνίου ἔναντι τῶν «βαρέων λύκων», ὁ πνευμα-τικός του καταρτισμός καί ὁ ἐξαγιασμός του, προκειμένου νά κερδίσει τή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.
Ὡς ὑπεύθυνα ἐκκλησιαστικά πρόσωπα ἔχουμε εὐθύνη ἀπέναντι στόν Θεό, ἀλλά καί στίς συνειδήσεις τῶν ἀνθρώπων. Οἱ Ἱερές Ἀκολουθίες, τά πνευματικά ἀγωνίσματα, ἡ νηστεία καί ἡ προσοχή, δέν εἶναι ἁπλός τύπος, γήινες καί ὑλικές ἐνασχολήσεις, τυπολατρεία ἤ συγκάλυψη ψυχολογικῶν κενῶν, ἀλλά ὁρατά σημεῖα τῆς εὐλαβείας, τῆς συναισθήσεως τοῦ πνευματικοῦ βάρους τῶν ἡμερῶν καί τῆς ἀγάπης μας πρός τόν Ἰησοῦ Χριστό. Εἶναι ἔργα μετανοίας καί ἐπιστροφῆς στήν πατρική οἰκία τοῦ Πατρός ἡμῶν «τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς»·
Μέ αὐτές τίς σκέψεις βγαλμένες μέσα ἀπό τή γεμάτη ἀγωνία καρδιά μου, σᾶς παρακαλῶ καί σᾶς προτρέπω στά κάτωθι:
- Νά προσευχόμαστε συνεχῶς. Σᾶς παρακαλῶ, χρησιμοποιεῖτε τίς προσευχές τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως αὐτές περιγράφονται στά βιβλία τῆς Ἐκκλη-σίας: τήν πρωινή προσευχή, τήν προσευχή πρίν καί μετά τό φαγητό, τόν Ἑσπερινό, τό Ἀπόδειπνο, τούς Χαιρετισμούς τῆς Παναγίας καί τήν Παράκληση πρός τήν Θεοτόκο. Ἡ μονολόγιστη εὐχή τοῦ Χριστοῦ, τό «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν με», νά μήν λείπει ἀπό τά χείλη καί τήν καρδιά μας.
Στό σπίτι μας, στό κελί μας: τό Εἰκονοστάσι, ἡ κανδήλα, τό θυμίαμα, τό κερί, τά βιβλία θά μᾶς βοηθήσουν νά βροῦμε τόν ἑαυτό μας. Θά δώσουμε λόγο στόν Θεό, ἀργά ἤ γρήγορα, γιά ὅλα αὐτά.
- Νά φροντίζουμε ἐμεῖς οἱ ἴδιοι προσωπικά γιά τήν μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Τώρα, τήν περίοδο τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς, θά πρέπει νά μελετή-σουμε ὁλόκληρη τήν Καινή Διαθήκη. Εἶναι ἀνεπίτρεπτο νά κάνουμε λάθη στήν ἀνάγνωση τῶν Εὐαγγελικῶν Περικοπῶν.
- Νά φροντίζουμε γιά τήν τακτική, καθημερινή τέλεση τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν τοῦ Ὄρθρου, τῶν Ὡρῶν, τοῦ Ἑσπερινοῦ καί τοῦ Μεγάλου Ἀποδεί-πνου (καθημερινά), καθώς καί τῶν Χαιρετισμῶν τῆς Παναγίας μας (κάθε Παρασκευή βράδυ). Τό Μέγα Ἀπόδειπνο, κατά τήν πρώτη ἑβδομάδα, ψάλλεται μέ τό καθορισμένο τμῆμα τοῦ Μεγάλου Κανόνος, τίς δέ ὑπόλοιπες ἑβδομάδες μέ τόν Κανόνα τοῦ Θεοτοκαρίου τοῦ ἤχου τῆς ἑβδομάδος.
- Σέ ὅλους τούς Ἱερούς Ναούς νά τελεῖται ἡ Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία δύο φορές τήν ἑβδομάδα, Τετάρτη καί Παρασκευή, στά μεγάλα χωριά, ἤ ὁπωσδήποτε μία φορά τήν ἑβδομάδα (κατά προτίμηση Τετάρτη) στά μικρά χωριά. Ὑπενθυμίζουμε ὅτι γιά τήν τέλεση τῆς Προηγιασμένης Θείας Λειτουργίας δέν πρέπει νά ξεχνᾶμε κατά τήν Θεία Λειτουργία τῆς προηγού-μενης Κυριακῆς νά βγάζουμε ἕναν ἤ δύο Ἀμνούς ἐπιπλέον (ἀνάλογα μέ τίς Προηγιασμένες Θεῖες Λειτουργίες πού θά τελέσουμε), ὁ Ὁποῖος (Ἀμνός) πρέπει νά φυλάσσεται σέ κατάλληλο Ἀρτοφόριο, τό ὁποῖο θά τοποθετεῖται ἐπί τῆς Ἁγίας Τραπέζης καί δίπλα του θά καίει ἀκοίμητο καντήλι. Ὁ Ἅγιος Ἄρτος δέν μεταφέρεται ἀπό ἕνα Ναό σέ ἄλλο Ναό γιά τήν τέλεση τῆς Ἀκολουθίας τῶν Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων.
Ἐάν ὑπάρχουν Πατέρες πού δέν δύνανται ἤ δέν γνωρίζουν νά τελέσουν τήν Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία, νά ἐνημερώσουν ἐγκαίρως τήν Ἱερά Μητρόπολη ἤ τούς Ἀρχιερατικούς Ἐπιτρόπους τῆς περιοχῆς τους.
- Ὁ Ἐπίσκοπός σας ἔχει καταρτίσει πρόγραμμα περιοδειῶν, τό ὁποῖο θά ἐφαρμοσθεῖ ἀνάλογα μέ τίς συνθῆκες πού θά διαμορφωθοῦν ἀπό τήν ἐπιδημία τοῦ κορωνοϊοῦ. Ἐάν τό θέλει ὁ Θεός καί πᾶνε ὅλα καλά, ὅταν ὁ Ἐπίσκοπος ἔλθει θά πρέπει νά ἐνημερώσετε ὅλους τούς Ἐνορίτες σας, καθώς καί τό σχο-λεῖο (ἐάν πρόκειται γιά Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία) καί νά προετοιμάσετε κατάλληλα τά παιδιά καί τούς Χριστιανούς σας γιά νά κοινωνήσουν τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, καθώς καί γιά τήν Ἀκολουθία τοῦ Ἱεροῦ Εὐχελαίου.
- Νά προσέξουμε ἰδιαίτερα τό θέμα τῆς Νηστείας. Πρῶτα πρέπει νά νηστεύουμε ἐμεῖς καί νά ἀγωνιζόμαστε, γιά νά παραδειγματίζονται καί οἱ πιστοί μας. Νά προσέξουμε νά μήν καταλύουμε τήν νηστεία μας χωρίς σοβαρό λόγο ὑγείας καί μάλιστα σέ δημόσιους χώρους (καφενεῖα-ταβέρνες) καί νά γινόμαστε, ἔτσι, πρόξενοι σκανδαλισμοῦ τῶν ἀδελφῶν μας. Θά δώσουμε φρικτό λόγο στόν Θεό.
- Νά συμμετέχουμε ὅλοι στούς Κατανυκτικούς Ἑσπερινούς τῆς Κυρια-κῆς πού, κατά τό πρόγραμμα, θά τελοῦνται στήν πόλη τῆς Σιατίστης καί νά προτρέπουμε κάθε Κυριακή τούς Χριστιανούς μας νά τούς παρακολουθοῦν. Πολλή πνευματική ὠφέλεια θά ἀποκτήσουμε καί ὁ ἀγῶνας μας θά ἐνισχυθεῖ.
- Νά ὑπενθυμίζουμε στούς Χριστιανούς μας τό καθῆκον τῆς συμμετο-χῆς στό Μυστήριο τῆς Ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως, ἀφοῦ πρῶτοι ἐμεῖς προσέλθουμε σέ αὐτό, γιά νά ἀποθέσουμε τό βάρος τῶν ἁμαρτιῶν μας στόν Πνευματικό καί νά πλησιάσουμε ὅσο γίνεται πιό καθαροί τό Ἱερό Θυσιαστήριο.
Δέν νομίζω νά ὑπάρχουν Ἱερεῖς πού δέν ἐξομολογήθηκαν ποτέ! Αὐτό θά ἀποτελοῦσε φοβερό ἁμάρτημα, καταφρόνηση τοῦ Ἱεροῦ Μυστηρίου καί βλασφημία τῆς Θείας Χάριτος. Ἐάν ὑπάρχει τέτοια περίπτωση, προτρέπω μέ πόνο ψυχῆς, νά βρεῖτε ἄμεσα Πνευματικό Πατέρα καί νά ἐξομολογηθεῖτε τό συντομότερο. Εἶναι φοβερό νά ἁγιάζουμε μέ τά Ἱερά Μυστήρια τούς πιστούς μας καί ἐμεῖς οἱ Ἱερεῖς νά μένουμε ἄνευ ἁγιασμοῦ.
- Θά πρέπει, ἀκόμη, νά προτρέπουμε τούς Χριστιανούς μας νά προστρέ-χουν συχνά στό Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας (πού εἶναι τό «ἀντίδοτον τοῦ μή ἀποθανεῖν»), ἀφοῦ προηγουμένως τούς προτρέψουμε γιά τήν συμμετοχή τους στό Μυστήριο τῆς Ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως.
- Νά ἀνακοινώνετε κάθε Κυριακή στό Ἐκκλησίασμα τό πρόγραμμα τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν καί ὁμιλιῶν τῆς Μητροπόλεως, ὥστε νά τό γνωρίζουν οἱ Χριστιανοί, προκειμένου, ἐάν ἐπιθυμοῦν, νά τίς παρακολουθοῦν.
- Θερμότατα παρακαλῶ νά φροντίσετε γιά τήν ἔγκαιρη πρόσκληση τοῦ Πνευματικοῦ (ἐάν οἱ ἴδιοι δέν ἐξομολογεῖτε) γιά τήν Ἐξομολόγηση τῶν Χριστια-νῶν, παρέχοντες κάθε διευκόλυνση στόν Πνευματικό πού θά ἐπισκεφθεῖ τήν Ἐνορία σας.
- Ἐπίσης, νά φροντίσετε γιά τήν κάλυψη τῶν λατρευτικῶν ἀναγκῶν στίς Ἐνορίες ἐκεῖνες πού στεροῦνται Ἱερέως καί ἔχουν ἀναλάβει τήν φροντίδα αὐτή ὁρισμένοι ἀπό σᾶς. Εἶναι ἀνεπίτρεπτο νά ἀφήνουμε αὐτούς τούς ἀνθρώ-πους, ἔστω καί λίγους, χωρίς νά τελέσουμε τά Ἱερά Μυστήρια καί τίς ὑπόλοιπες Ἀκολουθίες.
- Σέ ὅλες τίς μεγάλες Ἐνορίες, θά παρακαλοῦσα πολύ, νά τελεσθεῖ τουλάχιστον μία Ἱερά Ἀγρυπνία, Παρασκευή πρός Σάββατο, στήν ὁποία θά συμμετάσχουν οἱ ὅμοροι πρός τήν Ἐνορία Κληρικοί, καθώς ἐπίσης καί οἱ Χρι-στιανοί μας, τούς ὁποίους καί θά πρέπει νά προετοιμάσουμε νά κοινωνήσουν τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων.
- Ἄφησα τελευταῖο τό πιό σπουδαῖο. Ἄν καί, πάντοτε ἦταν ἡ ὥρα τῆς Ἐκκλησίας, ἰδιαιτέρως ὅμως τήν ἐποχή αὐτή, μέ τήν τραγωδία πού βιώνει ὁ τόπος μας, εἶναι ἡ κατ’ ἐξοχήν ὥρα τῆς Ἐκκλησίας!
Σταθεῖτε κοντά στόν λαό μας θεραπευτικά, παρακλητικά, ἐνισχυτικά, οἰκονομικά.
Στηρίξτε τον, βοηθεῖστε τον. Θυσιαστεῖτε γι’ αὐτόν τόν λαό.
Αὐτό εἶναι τό ἔργο τοῦ καλοῦ ποιμένος: νά θυσιάζεται γιά τό ποίμνιό του. Ὁ μισθός σας θά εἶναι πολύς καί ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ ἀκόμη μεγαλύτερη.
Μέ αὐτές τίς σκέψεις σᾶς ἀσπάζομαι ὅλους ἀδελφικά. Σᾶς ζητῶ συγγνώ-μη, ἐάν ἀθέλητα σᾶς ἐπίκρανα, καί σᾶς εὔχομαι
Καλή Τεσσαρακοστή καί Καλό Πάσχα!
Εὐχέτης ὑπέρ ὑμῶν πρός Κύριον
Ο Ε Π Ι Σ Κ Ο Π Ο Σ Σ Α Σ
Ο ΣΙΣΑΝΙΟΥ ΚΑΙ ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ