Εγκύκλιος 51 [Ορθοδοξίας 2023]

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Ἡ σημερινή Κυριακή, ἡ πρώτη Κυριακή τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, στή γλῶσσα τῆς Ἐκκλησίας ὀνομάζεται Κυριακή τῆς Ὀρθο-δοξίας. Ἀποτελεῖ μεγάλη πανήγυρη τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας, ἀφοῦ γιορ-τάζουμε τήν μεγαλοπρεπή νίκη τῆς ὀρθοδόξου πίστεως ἀπέναντι στήν αἵρεση τῆς εἰκονομαχίας, μίας αἵρεσης πολυδιάστατης καί μέ πολλές προεκτάσεις.

Ταυτόχρονα, ὅμως, γιορτάζουμε καί τή νίκη κατά πάντων τῶν αἱρέσεων καί τῶν πάσης φύσεως αἱρετικῶν, πού θέλησαν καί θέλουν νά πλήξουν τήν ἐνότητα τῆς Ἐκκλησίας καί νά σχίσουν τόν ἄρραφο χιτῶνα τοῦ Χριστοῦ, πού συμβολίζει τήν Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία, τή μία καί μοναδική Ἐκκλησία, δηλαδή, τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, κεφαλή τῆς ὁποίας εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός.[1] Εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός «παρατεινόμενος εἰς τούς αἰῶνας». Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι θεραπευτήριο τῆς ἀσθενείας τοῦ ἀνθρώπου, δηλαδή, τοῦ ἐπάρατου ἐγωισμοῦ. Εἶναι ἡ μεγάλη ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἡ κιβωτός τῆς σωτηρίας.

Πρῶτον. Κιβωτός ἡ Ἐκκλησία. Ὅπως ἡ Κιβωτός τοῦ Νῶε ἔσωσε τό ἀνθρώπινο γένος καί τά ζῶα τῆς ξηρᾶς ἀπό πλήρη ἀφανισμό, ἔτσι καί ἡ Ἐκκλησία σώζει ὅσους βρίσκονται στούς κόλπους της.

Ἀνάμεσα στά πελώρια κύματα τῆς ἀθεΐας, τῆς ἀπιστίας καί τῆς εἰδωλολατρείας ἡ Ἐκκλησία, ὡς ἄλλη Κιβωτός, ἐπιπλέει, καί σώζει ἀπό τόν θάνατο καί τήν καταστροφή ὅσους ἔχει στό σκάφος της.

Λυτρώνει ἀπό τήν τρικυμία τῆς κακίας, τῆς πλεονεξίας, τοῦ πολέμου, τῆς ἐκμετάλλευσης, τῆς ἀδικίας ὅσους βρίσκουν καταφύγιο κοντά της.

Ἀπελευθερώνει ὅσους τυγχάνουν μέλη της, ἀπό τά πάθη, τήν ἁμαρτία, τόν ἐγωισμό, τίς ἐξαρτήσεις, τίς ψυχώσεις, τίς ἐμμονές, πού μαυρίζουν καί σκοτώνουν τήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου,

Ἀγιάζει καί ὁδηγεῖ πρός τό λιμάνι τῆς σωτηρίας, πού εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, ὅλο τόν κόσμο καί ἰδίως αὐτούς πού ἀκολουθοῦν ἐλεύθερα καί ἀγαπητικά τήν ὁδό τῆς σωτηρίας, δηλαδή τίς ἐντολές τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου καί τήν Ἱερά Παράδοση.

Ἐξαγιάζει καί ὀμορφαίνει, δίνει νόημα καί ὄραμα στήν ἐπίγεια ζωή μας.

Προστατεύει ἀπό τήν καταιγίδα (δηλαδή τίς παγίδες τοῦ διαβόλου) τά παιδιά της.

Δεύτερον. Ὅπως στήν Κιβωτό τοῦ Νῶε χώρεσαν ὅλα τά εἴδη τῶν ζώων, ἔτσι καί μέσα στήν Ἐκκλησία χωροῦν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, ὁλόκληρη ἡ οἰκουμένη. Ὁ Θεός «πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν». Ἄνδρες καί γυναῖκες, πλούσιοι καί φτωχοί, μικροί καί μεγάλοι, μορφωμένοι καί ἀπαίδευτοι, ὑγιεῖς καί ἀσθενεῖς, ἀπό κάθε φυλή, χώρα καί ἔθνος, ἀπό κάθε κοινωνική, ἰδεολογική, πολιτικοοικονομική, ἐθνοτική ὀμάδα πληθυσμοῦ, ὅλοι γίνονται ἴσα μέλη τῆς Ἐκκλησίας.

Δέν περισσεύει κανένας. Κανείς δέν εἶναι ἄχρηστος. Κανένας δέν προορίζεται γιά τήν κόλαση. Γιά ὅλους γεννήθηκε καί σταυρώθηκε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Μέσα στήν Ἐκκλησία ὅλοι μποροῦν νά σωθοῦν καί νά ἀποκτήσουν τά αἰώνια ἀγαθά τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, νά γίνουν «κληρονόμοι Θεοῦ, συγκληρονόμοι δέ Χριστοῦ».

Καί, τρίτον. Ὅπως ἐξαιτίας τῆς Κιβωτοῦ τοῦ Νῶε διατηρήθηκε ἡ συνέχιση τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς πάνω στή γῆ, ὅπως μέσα στήν Κιβωτό τῆς Διαθήκης ὑπῆρχαν οἱ πλάκες τῶν Δέκα Ἐντολῶν, ἔτσι καί μέσα στήν Κιβωτό τῆς Ἐκκλησίας διατηρεῖται καί διασώζεται ἡ Ἀλήθεια, ἡ μοναδική Ἀλήθεια πού εἶναι ὁ Χριστός. Ἐκτός Ἐκκλησίας δέν ὑπάρχει ἡ Ἀλήθεια τῆς σωτηρίας, παρά μόνον ἡ συνείδηση καί ἡ κοινή λογική, πού εἶναι ἔμφυτες σέ ὅλους τούς ἀνθρώπους.

Μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία σώζεται ὁ γνήσιος τρόπος θεραπείας τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τά πάθη καί τό σκοτάδι. Μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία ἐπέρχεται ὁ φωτισμός τοῦ νοῦ ἀπό τό Ἅγιον Πνεῦμα. Μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία λύνεται τό μεγάλο πρόβλημα τοῦ ἀνθρώπου, πού εἶναι ὁ θάνατος, ἀφοῦ ὁ Χριστός «ἐπάτησεν τῷ θανάτῳ τόν θάνατον» καί «θανάτου τό κράτος λέλυται καί διαβόλου ἡ πλάνη κατήργηται». Μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία ὑπάρχει ἡ ἀληθινή ὁδός τῆς σωτηρίας.

Μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία ἔχουμε Ἁγίους, Ἱερά Λείψανα καί θαυμαστά γεγονότα τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, ὅπως τό Ἅγιον Φῶς, ὁ Ἁγιασμός καί ἰδιαιτέρως τό Ἄχραντον Σῶμα καί τό Τίμιον Αἷμα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τή Θεία Κοινωνία.

Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί,

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἡ μοναδική Ἐκκλησία, δέν εἶναι φιλανθρωπικό ἵδρυμα ἤ μνημειακό ἀντικείμενο ἤ σύλλογος ἠθικῶν ἀνθρώπων ἤ σωματεῖο πού καλύπτει ψυχολογικές, συναισθηματικές ἤ μεταφυσικές ἀνάγκες ἀνθρώπων. Δέν εἶναι παράρτημα τοπικῆς αὐτοδιοίκησης ἤ κρατικοῦ μηχανισμοῦ. Δέν εἶναι ὑπηρεσία κάποιου ὑπουργείου ἤ κερδοσκοπική ἐπιχείρηση.

Ἡ Ἐκκλησία μας εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, διότι «Ἐκκλησίας σάρκα ἀνέλαβεν».[2] Γι΄ αὐτό καί «οὐδέν Ἐκκλησίας δυνατώτερον», γιατί «ἀφοῦ ὁ Θεός τήν στερέωσε, ποιός μπορεῖ νά τήν μετακινήσει;» ἀναφωνεῖ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Καί συνεχίζει: «΄΄Ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ παρελεύσονται, οἱ δέ λόγοι μου οὐ μή παρέλθωσι΄΄. Ποῖοι λόγοι; ΄΄Σύ εἶ Πέτρος, καί ἐπί ταύτῃ μου τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τήν Ἐκκλησίαν, καί πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς΄΄». Ἄρα «ἡ Ἐκκλησία οὐρανοῦ ἰσχυρωτέρα».[3]

Ὁ Θεός, ἀπό ἄπειρη ἀγάπη πρός τό ἀνθρώπινο γένος, μᾶς χάρισε τήν Ἐκκλησία Του, μᾶς δώρισε μία Κιβωτό ὅπου μέσα της βρίσκουμε ἀνάπαυση, εἰρήνη, θεραπεία, σωτηρία. Μᾶς εὐεργέτησε δωρεάν καί συνεχίζει νά μᾶς εὐεργετεῖ καθημερινά, παρ΄ ὅλα ὅσα βλέπει νά γίνονται στόν κόσμο καί ἰδιαιτέρως στόν τόπο μας.

Καλούμαστε, λοιπόν, νά παραμείνουμε μέσα στήν σωστική Κιβωτό, τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, γιά νά σωθοῦμε καί νά μεγαλουργήσουμε.

Καλούμαστε, νά ἀναπνέουμε τό ὀξυγόνο τοῦ Οὐρανοῦ, τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία τό κατορθώνουμε.

Καλούμαστε νά βαδίζουμε στόν δρόμο πού ὁ Χριστός μᾶς ἐχάραξε καί πού ὁδηγεῖ μέ ἀσφάλεια στήν Βασιλεία Του.

Καλούμαστε νά διατηροῦμε ἀνόθευτη καί ἀπαραχάρακτη τήν ὀρθόδοξη πίστη τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας.

Καλούμαστε, τέλος, νά πιστεύουμε στόν ἀληθινό Θεό καί νά ζοῦμε ἐν Χριστῷ, ὅπως ἀκριβῶς διδάσκει ἡ Ἐκκλησία διά τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου. Ὡς ὁδηγό ἔχουμε τήν Ἱερά Παράδοδη καί ὡς παράδειγμα ἔχουμε τή ζωή τῶν Ἁγίων τῆς πίστεώς μας, οἱ ὁποῖοι ἔζησαν μέ τήν ἐμπειρία τοῦ θείου φωτός καί τήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στίς καρδιές τους.

Μέ τό πλήρωμα τῆς ἀγάπης μου

Ο   Ε Π Ι Σ Κ Ο Π Ο Σ   Σ Α Σ

Ο  ΣΙΣΑΝΙΟΥ  ΚΑΙ  ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ  ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ


[1] Ἐφεσ. 5,23

[2] Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ὁμιλία πρό τῆς ἐξορίας, PG 52,429

[3] Αὐτόθι