Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, πού τόσο μεγαλόπρεπα ἑορτάζουμε καί πανηγυρίζουμε γιά μία ἀκόμη φορά μέσα στό διάβα τῆς ζωῆς μας, εἶναι γεγονός μοναδικό στήν ἱστορία τοῦ κόσμου, ἀλλά καί ἀποτελεῖ τό θαῦμα ὅλων τῶν αἰώνων.
Εἶναι ἕνα γεγονός μοναδικό, ἀφοῦ ἀναστήθηκε αὐτεξουσίως ὡς Θεός παντοδύναμος, «πύλας χαλκάς συνέτριψε καί μοχλούς σιδηρούς συνέθλασε»[1] καί ἔλυσε τά δεσμά τοῦ θανάτου, καθώς θά μᾶς πιστοποιήσουν τά ἱερά κείμενα τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ ἴδιος ὁ Χριστός προλέγει στούς Μαθητές Του κατά τήν ἐπίγεια πορεία Του : «οὐδείς αἴρει (τήν ψυχήν μου) ἀπ’ ἐμοῦ, ἀλλ’ ἐγώ τίθημι αὐτήν ἀπ’ ἐμαυτοῦ. Ἐξουσίαν ἔχω θεῖναι αὐτήν καί ἐξουσίαν ἔχω πάλιν λαβεῖν αὐτήν»[2], δηλαδή «κανείς δέν μοῦ ἀφαιρεῖ τήν ψυχή, ἀλλ’ ἐγώ οἰκοιοθελῶς τήν θυσιάζω. Ἔχω ἐξουσία νά τήν θυσιάσω καί ἔχω τήν ἐξουσία πάλι νά τήν πάρω πίσω». Τούς βεβαιώνει, ἀκόμη, προφητικά ὅτι «λύσατε τόν ναόν τοῦτον καί ἐν τρισίν ἡμέραις ἐγερῶ αὐτόν»[3]. Ὡς Θεός διακηρύττει ὅτι Αὐτός καί μόνον Αὐτός εἶναι ἡ Ἀνάσταση καί ἡ Ζωή. Ἔτσι, ὁ θάνατος δέν ἔχει θέση στόν Ἀρχηγό τῆς Ζωῆς, ὁ Ὁποῖος εἶναι καί ἡ μοναδική πηγή τῆς ζωῆς καί τῆς ἀθανασίας.
Πόσο ἐκφραστικός εἶναι στό σημεῖο αὐτό εἶναι ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης : «Πρόσεχε, ἀγαπητέ, τά θαύματα τοῦ Θεοῦ καί τά κατορθώματα τῆς χαρᾶς πού ἦλθε μετά τό πάθος. Ὁ ἀτιμασμένος μεταβαλλόταν σέ ἔνδοξο καί ἡ χαρά τοῦ κόσμου ἀνασταίνεται ἄφθαρτη μαζί μέ τό σῶμα. Τότε εἶχε ὠδίνες τοκετοῦ ἡ γῆ καί κυοφόρησε τήν ἡμέρα. Καί ὁ θάνατος ἀπέβαλε τή ζωή τῶν ὅλων. Διότι δέν ἦταν δυνατόν ὁ θάνατος νά κρατήσει Ἐκεῖνον πού κρατᾶ τά πάντα μέ τόν λόγο Του»[4].
Αὐτό τό μέγιστο θαῦμα καί καθολικό γεγονός ἀποτελεῖ γιά ἐμᾶς τούς Ὀρθοδόξους τήν πηγή τῆς χαρᾶς. «Χαρᾶς τά πάντα πεπλήρωται, τῆς Ἀναστάσεως τήν πείραν εἰληφότα»[5]. Ἄλλωστε, δῶρο ἀνεκτίμητο τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ εἶναι τό «χαίρετε» πρός τίς Μυροφόρες γυναῖκες.
Αὐτό μεταβάλλει τή θλίψη τους σέ χαρά καί τήν ἀθυμία σέ πνευματική εὐφροσύνη.
Αὐτή ἡ χαρά ἀντικαθιστᾶ τή σκυθρωπότητα τῶν Μαθητῶν πού πορεύονται πρός Ἐμμαούς.
Αὐτήν προσφέρει μαζί μέ τήν εἰρήνη ὁ Χριστός στό ὑπερῶο τῆς Σιών.
Αὐτή πυρπολεῖ τήν καρδιά τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ὅπως καί τῶν ἄλλων μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί ὅλων τῶν Ἁγίων της πίστεώς μας.
Αὐτή εἶναι, ἀκόμη, καρπός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος : «ὁ δέ καρπός τοῦ Πνεύματος ἐστίν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πραότης, ἐγκράτεια»[6].
«Σήμερον, λοιπόν, χαρά ἁπανταχοῦ τῆς οἰκουμένης καί εὐφροσύνη πνευματική. Σήμερον καί τῶν ἀγγέλων ὁ δῆμος καί πασῶν τῶν ἄνω δυνάμεων ὁ χορός διά τήν τῶν ἀνθρώπων σωτηρίαν ἀγάλλονται», θά ὑπενθυμίσει ὁ πολύπαθος Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος[7]. Χαρά, πρῶτον, ἀφοῦ ὁ Χριστός κατήργησε «τόν τό κράτος ἔχοντα τοῦ θανάτου». Κι ἐνῶ ὁ θάνατος κι ὁ ᾅδης ἦταν ἡ πιό δυσάρεστη πραγματικότητα καί ἡ βασικότερη αἰτία πού ἀφαιροῦσε τή χαρά καί βύθιζε σέ λύπη τόν ἄνθρωπο, τώρα πλέον καταργεῖται ὡς ἔσχατος ἐχθρός[8]. Μέ τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, δέν ἀσκεῖ πλέον τόν καταλυτικό του ρόλο, ἀλλά μεταβάλλεται σέ ὕπνο ἀπό τόν Ἀρχηγό τῆς Ζωῆς, γι’ αὐτό καί πανηγυρικά ψάλλουμε : «Σαρκί ὑπνώσας ὡς θνητός, ὁ Βασιλεύς καί Κύριος, τριήμερος ἐξανέστης, Ἀδάμ ἐγείρας ἐκ φθορᾶς καί καταργήσας θάνατον, Πάσχα τῆς ἀφθαρσίας, τοῦ κόσμου σωτήριον»[9]. Ὕπνος ὁ θάνατος, γι’ αὐτό καί ὀνομάζονται κοιμητήρια οἱ τόποι ἐνταφιασμοῦ τῶν κεκοιμημένων ἀδελφῶν μας.
Χαρά, δεύτερον, γιατί ὁ Χριστός εἶναι ὁ νικητής τῆς ἁμαρτίας. Ἡ ἁμαρτία εἶναι ἡ ρίζα καί ἡ αἰτία τοῦ θανάτου. Ὁ Χριστός μέ τήν Ἀνάστασή Του διαβεβαιώνει τόν πεπτωκότα ἄνθρωπο γιά τόν θρίαμβο τῆς δικαιοσύνης κατά τῆς ἀδικίας, καί τῆς ἀρετῆς κατά τῆς κακίας. Ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, πού ἐκφράστηκε περίτρανα πάνω στόν Σταυρό, τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ πού «καθαριεῖ τήν συνείδησιν ὑμῶν»[10], καθώς καί ἡ συγγνώμη πού ἀνέτειλε ἀπό τόν τάφο τοῦ Χριστοῦ, μᾶς ὁδηγοῦν στή μετάνοια καί στή σωτηρία. Ἄλλωστε τό μυστήριο τῆς μετανοίας λαμβάνει τή σύστασή του ἀμέσως μετά τήν ἔνδοξη Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου : «Ἄν τινων ἀφῆτε τάς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς· ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται»[11].
Χαρά, τρίτον, ἀφοῦ ὁ Χριστός νίκησε τόν πόνο. Ἡ ζωή τοῦ ἀνθρώπου ἦταν γεμάτη ἀπό πόνο καί δάκρυα. Ὁ πόνος ἦταν ὁ μόνιμος σύντροφός του. Ὁ Ἀναστάς Κύριος ὅμως μᾶς προσφέρει θάρρος καί δύναμη, ὑπενθυμίζοντάς μας πώς τίποτα δέν τελειώνει στόν σταυρό, πώς τό τελευταῖο γεγονός τῆς ζωῆς μας δέν εἶναι ὁ σταυρός ἀλλά ἡ Ἀνάσταση. Δέν ὑπάρχουν ἀδιέξοδα. Κι ἄν κάποιες φορές ἐπιτρέπει δύσκολες καταστάσεις καί ἐπικίνδυνα περάσματα, εἶναι γιατί θέλει νά μᾶς κάνει ἀγωνιστές καί νά φθάσουμε σέ ὑψηλότερα μέτρα ἀρετῆς, προκειμένου νά μᾶς ἀνοίξει διάπλατα τίς πόρτες τῆς αἰωνίου χαρᾶς.
Χαίρετε, λοιπόν, ἀδελφοί μου ἀγαπητοί, διότι «Πάσχα σήμερον, λύτρον λύπης».
Χαίρετε, πονεμένοι ἀδελφοί μου, «Χριστός γάρ ἐγήγερται, εὐφροσύνη αἰώνιος».
Χαίρετε, ὅσοι ἀπό ἐσᾶς δέν ἔχετε φέτος κοντά σας τά προσφιλῆ σας πρόσωπα. Δέν χάθηκαν, δέν ἐξαφανίστηκαν, ἀλλά βρίσκονται στή χώρα τῶν ζώντων, ἐκεῖ πού δέν ὑπάρχει πόνος, οὔτε λύπη καί στεναγμός, ἀλλά ζωή ἀτελεύτητος.
Χαίρετε, ἀδελφοί μου, ὅσοι βρίσκεστε στό κρεβάτι τοῦ πόνου. Δίπλα σας καί δίπλα στόν πόνο ὅλων τῶν ἀνθρώπων βρίσκεται «ὁ παθών ὑπέρ ἡμῶν καί ἀναστάς ἐκ τῶν νεκρῶν», ὁ Ὁποῖος μᾶς προσφέρει «τό φάρμακο τῆς ἀθανασίας, τό ἀντίδοτο τοῦ μή ἀποθανεῖν»[12], τό Σῶμα Του, δηλαδή, καί τό Αἷμα Του. Ὁ Χριστός, ὁ Ἰατρός τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων, θά μᾶς χαρίσει τή θεραπεία ἀπό τήν ἀσθένεια καί τήν πολυπόθητη ὑγεία.
Αὐτήν τή φωτόλουστη νύχτα τῆς λαμπροφόρου Ἀναστάσεως, σᾶς ἀσπάζομαι ὅλους στό ὄνομα τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου μας. Σᾶς χαιρετῶ ὡς Ἐπίσκοπος, πνευματικός σας πατέρας, φίλος καί ἀδελφός σας, μέ τόν χαιρετισμό τοῦ Κυρίου μας : «Χαίρετε».
Νά ἔχετε τήν χαρά τῆς Ἀναστάσεως ὡς παντοτινό σύντροφο μέσα στήν καρδιά σας.
Νά εἶστε γεμάτοι ἀπό χαρά καί νά σκορπᾶτε τή χαρά.
Ὁ Ἀναστάς Κύριος νά εἶναι μόνιμος συνοδοιπόρος στήν ζωή σας, στήν ζωή ὅλων μας.
Εὐχέτης πάντων πρός τόν Ἀναστάντα Κύριον.
Ο Ε Π Ι Σ Κ Ο Π Ο Σ Σ Α Σ
Ο ΣΙΣΑΝΙΟΥ ΚΑΙ ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
[1] Ψαλμ. 106,16
[2] Ἰω. 10,18
[3] Ἰω. 2,19-20
[4] Ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης, Εἰς τήν φωτοφόρον καί ἁγίαν ἀνάστασιν τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ ἡμῶν ,PG 46,688
[5] Αἶνοι Τρίτης Διακαινησίμου
[6] Γαλ. 5,22-23
[7][7] Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, Λόγος εἰς τό ἅγιον Πάσχα, κεφ. γ΄, PG 52,768C
[8] Α’ Κορ. 15,26
[9] Ἐξαποστειλάριο τοῦ Πάσχα
[10] Ἑβρ. 9,14
[11] Ἰω. 20,23-24
[12] Ἅγιος Ἰγνάτιος Θεοφόρος, Ἐπιστολή πρός Ἐφεσίους, κεφ. 20, 2, ΕΠΕ 4,90